ว่าด้วยปาติโมกข์ ปาติโมกข์ มาจาก ปาตะ (แปลว่าตก) กับ โมกขะ (แปลว่าพ้น), ปาติโมกข์ คือคำสอนของพระพุทธเจ้าที่เป็นอุบายรักษาเราไม่ให้ตกสู่อบาย

ปาติโมกข์ มี ๒ อย่าง

๑. โอวาทปาติโมกข์ – ทุกพระพุทธเจ้ามีโอวาทปาติโมกข์เหมือนกันหมด คือ ละชั่ว ทำความดีทำจิตใจให้ผ่องใส

๒. อาณาปาติโมกข์ – เป็นอาชญา/คำสั่ง ลงมาเป็นข้อๆ เหมือนอาชญาแผ่นดิน เช่น ปาราชิก เทียบได้กับประหารชีวิตของทางโลก,สังฆาทิเสส เทียบได้กับโทษจำคุก, ปาจิตตีย์ เทียบได้กับโทษปรับ
การสวดปาติโมกข์ พระภิกษุจะสวดปาติโมกข์กันทุกกึ่งเดือน เพื่อทบทวนระลึกถึงสิ่งที่พระพุทธเจ้าบัญญัติ และรักษาธรรมวินัยไว้

อาณาปาติโมกข์ เปรียบเหมือนกฎของพระบวชเป็นพระใหม่ก็ต้องเรียนพระวินัยก่อน เหมือนให้รู้กฎหมายว่าอะไรทำได้ อะไรทำไม่ได้ หรือแม้บวชเป็นพระนานแล้ว แต่ถ้ายังไม่ได้ปาติโมกข์ ก็เรียกว่ายังไม่พ้นนิสัย ยังเดินทางเองไม่ได้ ยังต้องพึ่งครูบาอาจารย์

ปาติโมกข์ของโยม คือ ศีล ๕, ศีล ๘, ศีล ๑๐, ปาติโมกข์ของพระ คือ ศีล ๒๒๗ ศีล ๒๒๗ โยมก็เรียนได้ สมัยก่อน การมาวัดก็คือการมาโรงเรียน เรียนว่าชีวิตจะดีขึ้นได้อย่างไร, บวชเรียนเป็นพระ รักษาศีล ๒๒๗

แม้สึกออกไปก็ไปเป็นโยมที่ดี เป็นทิด เป็นบัณฑิต เช่นเรื่องปาราชิก ๔ นี้ก็ตรงกับศีล ๕ เพียงแต่ละเอียดกว่า เรียนแล้วก็นำความรู้นั้นไปใช้ได้ เช่น

ข้อปาณาติบาต (ฆ่าสัตว์) จะครบองค์ต้องมี ๕ ข้อ คือ

๑. สัตว์นั้นมีชีวิต ๒.รู้ว่าสัตว์นั้นมีชีวิต ๓. มีเจตนาจะทำเขาเสียชีวิต ๔.มีความพยายามจากเจตนานั้น ๕. สัตว์ตายลงจากเจตนานั้น ครบ ๕ องค์ก็เป็นปาณาติบาต

 การที่โยมรู้วินัยพระนี้เป็นการช่วยพระรักษาวินัย เช่น ข้อรับปัจจัยเงินทอง พระพุทธเจ้าห้ามไว้ชัดเจน เงินเป็นสิ่งไม่สมควรแก่สมณะ เพราะนำไปซื้อวัตถุกามมาเสพได้ โยมรู้วินัยนี้ก็ช่วยพระรักษาวินัยได้ด้วยการถวายแต่ปัจจัยสี่ ไม่ถวายเงินทอง

 พระพุทธเจ้าไม่อนุญาตให้พระภิกษุรับเงินทอง แต่ก็ผ่อนผันให้ฝากเงินไว้กับคนวัด/ไวยาวัจกร สำหรับให้ช่วยจัดหาปัจจัยสี่แก่พระภิกษุได้ โดยแจ้งแก่พระภิกษุว่า สามารถแจ้งความต้องการต่อนายคนนี้ๆ ได้ เป็นต้น

แต่การที่พระจะบอกความต้องการ พระก็ต้องพิจารณาให้ดีเสียก่อนว่าสิ่งนั้นๆ เหมาะสมแก่สมณะบริโภคไหม การฝากและการบอกความต้องการเช่นนี้ถูกต้องตามพระวินัย

การไม่ต้องยุ่งเรื่องเงินมีข้อดีมากมาย ถ้าเราเคยรักษาศีลข้อนี้จะเข้าใจ และจะเป็นอิสระอีกเยอะ ถ้าพระมีเงินแล้วก็ไม่รู้จะช่วยพระทำไม แต่เพราะพระไม่มีเงิน โยมก็เลยต้องช่วยดูแล เช่น ถ้ามีคนนิมนต์ พระก็ต้องเดินไป หรือถ้าไปไม่ได้ ไม่มีคนมารับ ก็ไม่ต้องไป เป็นต้น

พระมีสิทธิจับเงินเพียง ๒ กรณี คือ

๑. เมื่อเจอเงินในวัด ให้เก็บแล้วคืนแก่เจ้าของ

๒. เมื่อมีพระรับเงินมา แสดงอาบัติ

สละท่ามกลางสงฆ์ แล้วท่านได้รับมอบหมายให้เป็นคนไปโยนเงินนั้นทิ้ง

วินัยเป็นอายุของพระศาสนา ถ้าโยมรู้ อย่างน้อยจะได้ดูพระเป็น

ช่วยแก้ปัญหาปลอมบวชได้ด้วย ศาสนาจะเสื่อมลงถ้าเราไม่รู้วินัย ช่วยพระผิดวิธีก็ทำให้อายุพุทธศาสนาสิ้นลงได้

พระพุทธเจ้าฝากศาสนาไว้กับพุทธบริษัททั้ง ๔ ถ้าเราเห็นพระทำผิด ก็ช่วยแนะนำพระได้ แนะนำแบบผู้น้อย เช่น “ขอโอกาสครับ เท่าที่ผมทราบมาเป็นอย่างนี้ๆ ๆ นะครับ” ฯลฯ

พระควรจะมีอย่างเดียว คือพระที่รักษาปาฏิโมกข์ ก็จะเป็นที่พึ่งให้หมู่คณะได้

 พระก็มีศีลนี่ละเป็นสมบัติ สมบัติอื่นสละหมดแล้ว หาอริยทรัพย์จากศีล สมาธิ ปัญญา นี้ก็เป็นเรื่องที่พระน่าจะสนใจ ใส่ใจ เริ่มได้จากปาติโมกข์ทีละข้อๆ

ว่าด้วยโครงการทรงจำพระปาติโมกข์

โครงการนี้เกิดขึ้นเพราะเห็นความสำคัญของปาติโมกข์ การที่พระบวชระยะสั้นบ้าง ใส่ใจน้อยบ้าง ก็เลยคิดว่าน่าจะมีโครงการที่ช่วยเน้นย้ำความสำคัญของปาติโมกข์

พอริเริ่มจัดโครงการ ก็มีพระที่อยากสวดได้ ได้รับการสนับสนุน ด้านสถานที่อันสับปายะกว้างขวาง มีพระวิทยากรซึ่งได้รับเคล็ดลับมามาก ญาติโยมสนับสนุน ความร่วมมือก็เกิดขึ้น

วัตถุประสงค์ก็เพื่อให้สวดปาติโมกข์ได้ รักษาปาติโมกข์ได้

อธิบายปาติโมกข์ได้ และเมื่อกลับไปยังวัดต้นสังกัดสามารถเป็นผู้นำ เป็นแบบอย่างได้ แต่ละวัน พระวิทยากรจะให้การบ้านสำหรับท่อง แยกย้อยกันไปท่อง และมีการส่งการบ้าน ฯลฯ

พระที่เข้าร่วมโครงการ มีทั้งพระจากสายหนองป่าพง และสายอื่นๆ อยู่ร่วมเรียนรู้แลกเปลี่ยนซึ่งกันและกัน เพื่อช่วยกันยกระดับความสำคัญของการรักษาพระวินัย ช่วยกันประชาสัมพันธ์ให้ญาติโยมร่วมรับรู้ ดำรงพระศาสนาให้ตั้งอยู่นาน

นอกจากฝึกการทรงจำปาติโมกข์แล้ว ยังมีเรื่องข้อวัตร เช่น

การอุปัฏฐากครูบาอาจารย์ อุปัฏฐากพระอาคันตุกะ การอยู่เสนาสนะป่า ฯลฯ

เสริมเพิ่มให้ได้เรียนรู้ด้วย เหล่านี้เป็นเรื่องน่ารู้ และมีประโยชน์นำไปปรับใช้ในชีวิตได้ด้วย อย่างมีพระฝรั่งที่ได้มาเรียน พอได้รู้ก็นำไปใช้ดูแลพ่อแม่ เป็นต้น 

โปรแกรมนี้ใช้เวลา ๓ - ๓.๕ เดือน หลังจากทรงจำปาติโมกข์ได้แล้วก็ต้องขึ้นสวดจริง การขึ้นสวดจริงนี่ละคือประกาศนียบัตร ซึ่งการสวดจะยาวนานถึง ๔๕ นาที ฉะนั้นต้องซ้อมให้ดี สวดจริงได้ก็จะหายตื่นเต้น

วิถีชีวิต

กิจวัตรที่นี่ก็มีทำวัตรเช้า ทำวัตรเย็น บิณฑบาต ฉันมื้อเดียว ฯลฯ มาที่นี่ก็เรียนรู้ความเป็นอยู่ของพระ ฝึกหัดข้อวัตร ฝึกทำบริขาร ดูแลบริขาร เป็นอยู่ง่ายกับปัจจัยสี่ ซึ่งเหล่านี้เป็นความสุขในชีวิตของสมณเพศ

ท่องหนังสืออย่างเดียวก็เครียด วันโกนก็จะเป็นวันพัก มาดูแลบริขารของตน ย้อมผ้า ทำไม้กวาด เย็บผ้า ฯลฯ บ้างสัปดาห์ละครั้ง เป็นความสุขเล็กๆ ที่เย็บผ้าเอง ทำไม้กวาดเอง พอมีฝีมือก็ทำให้ครูบาอาจารย์ ผลัดกันอุปัฏฐากครูบาอาจารย์

วิถีอยู่ร่วมกันของสมณเพศเป็นวิถีที่คลาสสิกนะ มีปีติที่ไม่อาศัยกาม เป็นความสุขที่ประณีตกว่ากาม ใช้ชีวิตตามพระพุทธเจ้าสอน ไม่เป็นการแย่งกัน ลดความขัดแย้ง ลดการแย่งชิงกาม ที่ทำลายโลก ทำร้ายกันก็เพราะแย่งชิงกามกันนี่แหละ, ฝั่งหนึ่งได้ ฝั่งหนึ่งเสีย คือกาม, ได้ทั้งสองฝั่ง คือธรรม.

ข่าวสำคัญของไทย

อีซี่บร๊านเซสโกลบอล

คุณสามารถส่งประกาศของคุณได้

Satang ผู้นำด้านการซื้อขายสินทรัพย์ดิจิทัล