การเรียนรู้ข้อมูลและสังเคราะห์รูปภาพของปัญญาประดิษฐ์ (AI) กำลังคุกคามเหล่าศิลปินนักวาดภาพ ซึ่งพวกเขากำลังปรับตัวให้ทันกับความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น และพยายามขัดขวางการดึงรูปภาพไปใช้ประมวลผลโดยที่ยังไม่ได้รับอนุญาต คาร์ลา ออร์ติซ ศิลปินอิสระที่ออกแบบตัวละครและฉากสำหรับอุตสาหกรรมภาพยนตร์และโทรทัศน์ โดยหนึ่งในตัวอย่างของผลงานของเธอก็คือ การมีส่วนร่วมในภาพยนตร์ฟอร์มยักษ์จากค่ายมาร์เวล (Marvel) อย่างแบล็ค แพนเธอร์ (Black Panther) ฝีมือการวาดและลายเส้นที่มีเอกลักษณ์โดดเด่นทำให้ลูกค้ายินดีว่าจ้างเธอผลิตผลงานให้ แต่แล้วออร์ติซต้องตกใจ เมื่อพบว่า ระบบสร้างรูปภาพด้วยปัญญาประดิษฐ์ (AI image generators) ของบริษัทชั้นนำได้ดึงผลงานของเธอไปใช้ในการฝึกการเรียนรู้ของ AI รวมถึงสังเคราะห์ภาพที่มีลักษณะคล้ายกันออกมา   ออร์ติซ กล่าวว่า นี่เป็นเรื่องที่ร้ายแรงอย่างมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่ง เมื่อสภาพของอุตสาหกรรมความบันเทิงสามารถเปลี่ยนพลิกผันภายในชั่วข้ามคืนขนาดนี้ และ AI กลายมาเป็นเป็นคู่แข่งของเหล่าศิลปิน ทั้งนี้ ระบบ AI เพื่อการสร้างรูปภาพถูกฝึกฝนให้รู้จักการวิเคราะห์ เรียนรู้ และสร้างข้อมูลจากการรวบรวมรูปภาพจำนวนนับพันล้านชิ้นจากอินเทอร์เน็ตมาใช้โดยที่ไม่ได้รับอนุญาต ออร์ติซเป็นหนึ่งในกลุ่มศิลปินที่ต้องการลุกขึ้นขัดขวางการดึงรูปภาพไปใช้ฝึกฝน AI โดยไม่ขออนุญาตให้ถูกต้องตามกฎหมาย โดยเธอและศิลปินคนอื่นๆ ใช้ซอฟต์แวร์เพื่อสร้างความสับสนให้กับโมเดล AI ซึ่งถือเป็นการปกป้องผลงานรูปภาพของตนเองที่อยู่บนโลกออนไลน์ “เกลซ” (Glaze) คือ โปรแกรมซอฟต์แวร์ที่บิดเบือนการรับรู้ของ AI โดยการปรับเปลี่ยนรายละเอียดเพียงเล็กน้อยภายในภาพที่มนุษย์ไม่สังเกตเห็นและจะป้อนข้อมูลที่นำพาระบบไปยังผลงานศิลปะสาธารณะ เช่น ภาพวาดของแวนโก๊ะ (Van Gogh) เป็นต้น ซอฟต์แวร์ที่ได้รับการพัฒนาตามมาอีกชิ้นเพื่อจุดประสงค์นี้คือ โปรแกรมป้องกันงานศิลปะสำหรับศิลปินถูกพัฒนาขึ้นที่มหาวิทยาลัยชิคาโก (University of Chicago) และมีชื่อว่า ไนท์เฉด (Nightshade) โดยผู้สนใจสามารถดาวน์โหลดทั้งสองโปรแกรมนี้มาใช้งานได้โดยไม่มีค่าใช้จ่าย   ชอว์น ชาน หัวหน้าโครงการ Glaze อธิบายว่า “สำหรับโปรแกรม Nightshade เป็นความพยายามอีกขั้นไม่เพียงแต่หยุดระบบ AI ในการเรียนรู้รูปภาพ แต่ยังเข้าไปทำลายฐานข้อมูลของระบบ AI อย่างแข็งขันด้วย” ทั้งนี้ หากมีผู้ใช้งานโปรแกรมข้างต้นจำนวนมากขึ้น ผลกระทบเชิงลบต่อระบบการเรียนรู้ AI ก็จะเพิ่มขึ้นตามลำดับ โดยชานชี้ว่า เป้าหมายของการพัฒนาโปรแกรมเหล่านี้ คือ การโน้มน้าวให้นักพัฒนา AI จ่ายค่าตอบแทนสำหรับงานศิลปะที่นำไปใช้นั่นเอง ออร์ติซ ซึ่งเป็นศิลปินอิสระ กล่าวเสริมว่า เมื่อข้อมูลบิดเบือนที่ฝังไว้ในรูปภาพมีจำนวนมากพอ มันจะเริ่มก่อให้เกิดความเสียหายบางประการกับระบบ AI ด้วย “มูซา วิคทอริโอซา” (Musa Victoriosa) ซึ่งเป็นผลงานของออร์ติซ เป็นภาพวาดแรกที่ได้รับการปกป้องด้วยโปรแกรม Glaze โดยในรูปดังกล่าว มีผู้หญิงที่ชูมงกุฎเหนือศีรษะซึ่งเป็นสัญลักษณ์ที่แสดงชัยชนะ อย่างไรก็ดี “โปรแกรมป้องกันงานศิลปะ” อาจจะไม่ใช้วิธีแก้ปัญหาอย่างถาวร เพราะในอนาคต อาจจะมีอัลกอริธึมที่สามารถเอาชนะได้ แต่นี่ก็ถือเป็นก้าวแรกที่สำคัญเพื่อต่อต้านการใช้งานศิลปะโดยที่ไม่ขออนุญาต   ที่มา: วีโอเอ