บทความโดย แพทย์หญิงพิมลพรรณ วิเลสสาระกูล แพทย์ผู้ชำนาญการด้านอายุรแพทย์ระบบประสาทและสมอง โรงพยาบาลเวิลด์เมดิคอล (WMC)

การรู้สัญญาณของโรคหลอดเลือดสมอง เป็นขั้นตอนแรกในการป้องกันความรุนแรงที่อาจส่งผลให้สมองเสียหายถาวรหรือเสียชีวิตได้ ดังนั้นการรู้เท่าทันอันตรายจากโรคหลอดเลือดในสมอง คือสิ่งที่ทุกคนควรใส่ใจและให้ความสำคัญอย่างยิ่ง

โรคหลอดเลือดสมองคืออะไร?

โรคหลอดเลือดสมองหรือ “STROKE” เป็นภาวะที่คุกคามถึงชีวิตอย่างร้ายแรง เกิดจากหลอดเลือดสมองตีบอุดตันหรือแตก ส่งผลให้สมองบางส่วนทำงานผิดปกติและสูญเสียการทำหน้าที่ซึ่งเป็นสาเหตุของอาการอัมพฤกษ์อัมพาต มักพบบ่อยในวัยผู้ใหญ่และผู้สูงอายุ ภาวะผิดปกติโรคหลอดเลือดสมองแบ่งเป็น 2 ประเภท คือ

1. กลุ่มสมองขาดเลือด พบประมาณร้อยละ 75 - 80 เป็นภาวะเลือดไม่ไปเลี้ยงสมอง เนื่องจากเกิดการอุดตันของเส้นเลือด 
2. กลุ่มที่มีเลือดออกในสมอง พบประมาณร้อยละ 20 - 25 เป็นภาวะเลือดออกในสมอง เนื่องจากภาวะหลอดเลือดแตก มีอัตราเสียชีวิตสูง

ปัจจัยเสี่ยง

- ผู้ที่มีโรคประจำตัวได้แก่ โรคหัวใจ เบาหวาน ความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง 

- การสูบบุหรี่

- ขาดการออกกำลังกาย

- ภาวะเครียด

- โรคอ้วน

การรู้สัญญาณเตือนของโรคหลอดเลือดสมองสามารถช่วยชีวิต

เราสามารถสังเกตอาการ BEFAST ด้วยตนเองและคนใกล้ชิดได้ ดังนี้

B : BALANCE = อาการวิงเวียนศีรษะ เดินเซ เสียการทรงตัว ไม่สามารถทรงตัวได้

E : EYE = อาการตาพร่ามัว มองเห็นภาพซ้อน หรือมองไม่เห็น

F : FACE = อาการปากเบี้ยว หน้าเบี้ยว มุมปากตก

A : ARM = อาการแขน ขา อ่อนแรงครึ่งซีก ไม่มีแรงหรือชาอย่างเฉียบพลัน

S : SPEECH = อาการพูดไม่ชัด ลิ้นแข็ง พูดไม่ออก พูดตะกุกตะกัก

T : TIME = เน้นความสําคัญของเวลา รีบนำส่งโรงพยาบาลโดยเร็วที่สุดภายใน 3 ชั่วโมง

การรักษาซึ่งในวันนี้จะเน้นเฉพาะกลุ่มสมองขาดเลือด

การรักษาโรคหลอดเลือดสมองขึ้นอยูกับความรุนแรงและระยะเวลาที่ผูปวยมีอาการ ถาผูปวยมารับการรักษาเร็วเท่าใด โอกาสที่จะพิการหรือเสียชีวิตก็จะลดลงมากเท่านั้น โดยแพทย์จะทำการรักษาดังนี้ 

- การใช้ยาละลายลิ่มเลือดทางเส้นเลือดดำ

- ในบางกรณีอาจจำเป็นต้องทำหัตถการเพื่อเอาลิ่มเลือดออก หรือในรายที่เป็นมากอาจจำเป็นต้องผ่าตัดเพื่อรักษาอาการบวมของสมองและลดความเสี่ยงที่จะมีเลือดออกมากขึ้น

- การพักฟื้นผู้ป่วยจะต้องได้รับการกายภาพบำบัดเพื่อฟื้นฟูความสามารถในการสื่อสาร และการเคลื่อนไหว

- การกินยาเพื่อป้องกันการเกิดเส้นเลือดสมองตีบซ้ำอย่างสม่ำเสมอ

การป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง

- หลีกเลี่ยงอาหารประเภทไขมันสูง

- ออกกำลังกายสม่ำเสมอ

- พักผ่อนให้เพียงพอ

- ควบคุมน้ำหนัก

- ไม่สูบบุหรี่

- งดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์

- ควรหมั่นตรวจสุขภาพประจำปีเมื่ออายุมากขึ้น 

- พยายามควบคุมความดันโลหิตให้เป็นปกติ

- ถ้ามีโรคประจำตัว เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง ควรได้รับการรักษาและกินยาอย่างสม่ำเสมอ

การดูแลเฝ้าระวังอย่างใกล้ชิด และการรู้เท่าทันสัญญาณอันตรายของโรคหลอดเลือดสมองจึงมีความสำคัญอย่างมากเพราะทุกนาทีในการช่วยเหลือผู้ป่วยโรคหลอดเลือดในสมองมีค่า สามารถช่วยลดความรุนแรงและลดอัตราการเสียชีวิต รวมถึงความพิการในผู้ป่วยวิกฤติทางสมองให้เหลือน้อยที่สุด ดังนั้น หากมีสัญญาณเตือนของอาการต่างๆ เกิดขึ้น ควรรีบไปพบแพทย์ทันที นอกจากนี้การดูแลสุขภาพให้แข็งแรง และตรวจสุขภาพประจำปีอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง จะช่วยให้เราสามารถตรวจพบความผิดปกติหรือภาวะเสี่ยงที่จะเกิดโรคดังกล่าวได้ เพราะฉะนั้นอย่าลืมหาเวลาตรวจเช็คสุขภาพสม่ำเสมอนะ

บทความโดย แพทย์หญิงพิมลพรรณ วิเลสสาระกูล แพทย์ผู้ชำนาญการด้านอายุรแพทย์ระบบประสาทและสมอง

สอบถามเพิ่มเติม : ศูนย์โรคหลอดเลือดสมอง ชั้น 2

โรงพยาบาลเวิลด์เมดิคอล ถนนเเจ้งวัฒนะ ( WMC )

โทร.02-836-9999 ต่อ 2921-3

ข่าวสำคัญของไทย

อีซี่บร๊านเซสโกลบอล

คุณสามารถส่งประกาศของคุณได้

Satang ผู้นำด้านการซื้อขายสินทรัพย์ดิจิทัล